Hội Luật gia tỉnh là tổ chức hội quần chúng được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ, có chức năng tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý cho nhân dân. Nhiệm vụ này được quy định tại Quyết định số 770/QĐ-TTg ngày 05/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Điều lệ Hội Luật gia Việt Nam; Chỉ thị số 14-CT/TW ngày 01/7/2022 của Bộ Chính trị về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Hội Luật gia Việt Nam trong tình hình mới; Chỉ thị số 13/CT-TW, ngày 26/10/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Hội Luật gia tỉnh Lai Châu trong tình hình mới và các văn bản khác có liên quan.
Trên cơ sở ý kiến của các bộ, ngành có liên quan, Trung ương Hội Luật gia Việt Nam đã tiếp nhận Dự án “Nâng cao năng lực tư vấn pháp luật về đất đai” giai đoạn 2024-2026 do Tổ chức Bánh mỳ cho Thế giới (Cộng hòa Liên bang Đức) với địa bàn thực hiện tại 9 tỉnh, thành phố, trong đó có tỉnh Lai Châu.
Hội Luật gia tỉnh đã được sự cho phép của UBND tỉnh tại văn bản số 2022/UBND –TH ngày 29/5/2024 của UBND tỉnh Lai Châu về việc tham gia dự án “Nâng cao năng lực tư vấn pháp luật về đất đai trên địa bàn tỉnh Lai Châu do Tổ chức Bread for the World tài trợ; Hội Luật gia tỉnh đã thực hiện báo cáo UBND tỉnh địa bàn triển khai dự án tại Công văn số 100/CV-HLG ngày 24/7/2024 về việc báo cáo địa bàn triển khai dự án “Nâng cao năng lực tư vấn pháp luật về đất đai” trên địa bàn tỉnh.
Để triển khai thực hiện đạt hiệu quả các hoạt động được giao trong khuôn khổ Dự án, Hội Luật gia tỉnh đã ủy quyền cho Trung tâm tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý - Hội Luật gia tỉnh trực tiếp thực hiện tại Quyết định số 13/QĐ – HLG ngày 01/6/2024 về việc ủy quyền cho Trung tâm tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý – Hội Luật gia tỉnh triển khai dự án.
Mục đích của các hoạt động phổ biến, tư vấn pháp luật đất đai là để tăng cường hiểu biết của người dân về pháp luật đất đai nhất là các chính sách, quy định mới được bổ sung vào Luật Đất đai 2024, qua đó góp phần thực thi hiệu quả Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, hạn chế khiếu nại phức tạp về đất đai, bảo đảm ổn định xã hội.
Giai đoạn từ tháng 6/2024 – tháng 12/2025 Trung tâm tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý – Hội Luật gia tỉnh đã triển khai thực hiện đạt kết quả cụ thể như sau:
- Hoạt động Tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý miễn phí đã tư vấn được 67 người, người được tư vấn chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số thuộc đối tượng được tư vấn và trợ giúp pháp luật miễn phí.
- Hoạt động Phổ biến, tư vấn pháp luật lưu động được 22 cuộc cho1.000 người dân. Nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động này, Trung tâm đã tổ chức phổ biến, tư vấn lưu động đến tận các điểm bản nhằm đưa pháp luật đến với người dân.
Hình ảnh phổ biến, tư vấn pháp luật lưu động tại Bản Thèn thầu, xã Bình Lư
Trong quá trình triển khai các hoạt động của dự án Hội Luật gia tỉnh gặp phải những thuận lợi, khó khăn sau như:
Thuận lợi: Luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Ban đối ngoại và hợp tác quốc tế - Hội Luật gia Việt Nam, sự quan tâm tạo điều kiện của chính quyền địa phương các cấp trong tỉnh để thực hiện đảm bảo kế hoạch đề ra.
Khó khăn: Trình độ dân trí, nhận thức của người dân về pháp luật nói chung và pháp luật đất đai còn nhiều hạn chế, 99% người dân tham dự tư vấn lưu động là đồng bào dân tộc nên rất hạn chế trong việc tiếp cận pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình; Với mong muốn được tư vấn, trợ giúp pháp lý cho người yếu thế, những đối tượng thuộc diện được tư vấn, trợ giúp miễn phí nên Trung tâm đều tổ chức hội nghị tại các điểm thôn, bản vùng sâu nhằm đưa pháp luật vào đời sống, giúp bà con đồng bào dân tộc được tiếp cận với pháp luật nên giao thông đi lại gặp nhiều khó khăn đặc biệt là mua mưa lũ ở tỉnh miền núi vùng cao kéo dài.
Với những kết quả đã đạt được và những thuận lợi khó khăn gặp phải trong quá trình triển khai các hoạt động của dự án, Hội Luật gia tỉnh xin đề xuất giải pháp khắc phục như sau:
Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật đất đai đến từng người dân trong bản, đặc biệt là các thôn, bản vùng sâu vùng xa.
Tổ chức nhiều cuộc phổ biến, tư vấn pháp luật lưu động đến các điểm bản để người dân có điều kiện được tiếp cận pháp luật đất đai.
Hoạt động “Nâng cao năng lực tư vấn pháp luật về đất đai” là rất cần thiết đối với người dân, đặc biệt đối với tỉnh miển núi, vùng cao có nhiều đồng bào dân tộc. Vì vậy, đề nghị xem xét nhân rộng số cuộc phổ biến, tư vấn pháp luật lưu động tại tất cả các xã để người dân có cơ hội được tiếp cận tư vấn pháp luật lưu động./.